تیتر در نشریات

تیتر باید مثل عکس تصویر ایجاد کند.

یک تیتر اگر اصولی و باعلم به ویژگی های مخاطب شناسی و متناسب با موضوع انتخاب شود، میتواند حتا بسیاری از مخاطبین بی تفاوت نشریات را جذب کند و منجر به مطالعه مطلب از سوی آنان شود.

به همین دلیل نشریات برای تیترنویسی ارج و قرب ویژه ای قائلند.

جالب است بدانید در کشورهای غربی و رسانه های حرفه ای، گاها روزنامه نگارانی استخدام و جذب میشوند که مهمترین هنر و وظیفه آنان عنوان نویسی و کار روی تیتر است.

برخی نشریات هم برای تیترهای صفحه اول خود، شورای تیتر تشکیل میدهند. این افراد بین 3 تا 7 نفر بوده و از میان متخصصان، دبیران تحریریه، معاونان سردبیر انتخاب میشوند. سردبیر و مدیرمسئول هم جزو این گروه هستند.

عناصر لید

هفت سوال کِی، کجا، چگونه، چرا، چه چیزی، چه کسی، که چه سوالاتی هستند که میتوانند به شما در دستیابی به آنچه که باید در لید خود بنویسید، کمک کنند. شما باید بتوانید در هر تنظیم لید، عناصر مهمتر را نیز تشخیص دهید.

کِی: زمان یکی از مهمترین عناصر در گزارش یک رویداد است. بنابراین اگر تشخیص دادید خبری وابستگی شدیدی به زمان دارد، حتما باید زمان آن را در لید قید کنید.

کی داستان اتفاق افتاده است؟ کی پایان یافته است؟ و کی لحظات حساس ماجرا رخ داده است؟

لید غیرمستقیم

لیدهای غیر مستقیم زمانی استفاده می شود که مخاطب از خبر مطلع است و مطلبی پیرامون آن میخواهد بخواند.
زمانی که مخاطب نشریه شما را برای مطالعه انتخاب میکند، ممکن است از طریق رادیو، تلویزیون و منابع خبری آنلاین از اخبار آن مطلع شده باشد. بنابراین در خصوص چنین مخاطبانی باید رویکرد متفاوتی در لید داشت.
لیدهای غیرمستقیم می‌توانند کوتاه در حد دو جمله یا طولانی تر مثلا 4 پاراگراف باشند .

لید مستقیم

دو نوع لید وجود دارد: مستقیم و غیر مستقیم. لید مستقیم آشکارا به موضوع اصلی خبر اشاره می‌کندو خلاصه ای از خبر ویا بخشی از مهمترین رویدادهای آن است. نوشتن لید مستقیم مثل جک تعریف کردن است، باید تلاش کنید نکته اصلی و شاه بیت را بگویید.

لید مستقیم معمولا یک جمله است، اما گاهی ممکن است به دو جمله هم برسد. این نوع لید به روشنی پرسش هایی را که در ذهن خواننده است، پاسخ می‌دهد و معمولا حدود 25 کلمه است. لید مستقیم به پرسش های اساسی مانند که، چه، کی و کجا پاسخ می‌دهد. این نوع لید درروزنامه نگاری بسیار معمول است.

لید

در نگارش خبر و گزارش، نکته ای که مهم است، ترغیب مخاطب به خواندن مطلب است. لید همان چیزی است که میتواند در این زمینه به شما کمک شایانی کند.

نوشتن لید یا مقدمه خبر یا شروع خوب یک مطلب خبری به گیرایی و جذابیت آن کمک می‌ کندو باعث می‌شود خواننده حس کند با خبری جامع و کامل روبروست و به خواندن ادامه دهد. لید یا مقدمه خبر یا گزارش باید حاوی موضوع اصلی آن باشد.

یک تکنیک ساده که بیشتر در گفت‌وگو های دوستانه از آن استفاده می‌شود به ما کمک می‌کند موضوع و تم اصلی خبر را بشناسیم .برای مثال اگر دوستی از ما بپرسد "خبر یا مطلب تو درباره چیست؟" پاسخی که دریک جمله به او می‌دهیم، همان موضوع اصلی یا لید خبر است.

تیتر و روزنامه نگاری

این نوشتار از دکتر مجید رضائیان در ارتباط با تاریخچه روزنامه نگاری و سیر تحول آن و همچنین تغییر و تحول تیتر در گذر زمان است. مطلب بسیار جالب و تأمل برانگیزی است که توصیه میکنیم حتما آن را مطالعه کنید تا به درک جالبی از تیتر دست یابید و بتوانید براساس آن رویکردهای مناسبی را در نشریه تان در نظر بگیرید.

مدل‌های روزنامه‌نگاری:

روزنامه نگاری خبری، روزنامه‌نگاری تشریحی، روزنامه‌نگاری توسعه، روزنامه نگاری تحقیقی و بعد از اینترنت «روزنامه‌نگاری تحلیلی» هم اضافه شد. 

رویکردهای روزنامه نگاری:

روزنامه‌نگاری در تیتر، سه رویکرد دارد: اول؛ رویکرد «گذشته محور» یا خبری، دوم؛ رویکرد اکنون محور یا «رویکرد معنایی» و سوم «رویکرد پیش‌بینی کننده» یا آینده محور است. اگر همه اینها را بخواهیم با سه کلیدواژه تعریف کنیم می‌شود: رویکرد خبری، رویکرد معنایی و رویکرد فردایی.

تیتر نویسی

اول باید ببینیم روزنامه‌نگاری چند فرم دارد. به نظر من روزنامه‌نگاری 10 فرم دارد: 10= 1+3+6 ،  6 فرم پایه است، 3 فرم مکمل و 1 فرم کلی یا جنرال

6 فرم پایه شامل: خبر و گزارش خبری، مصاحبه، گزارش، یادداشت و سرمقاله، مقاله، نقد
سه فرم مکمل دارد: عکس، طرح و کاریکاتور، طنز
یک فرم جنرال یا کلی دارد: تیتر

لید یا شربت اشتها آور!؟

بسیاری از نشریات دانشجویی در مطالبشان از مفهومی با عنوان لید استفاده نمی کنند. معدود شماری هم هستند که شاید با نیت لید، اما از مقدمه استفاده می کنند. خیلی ها و شاید به جرأت بتوان گفت همه دغدغه این را دارند که مخاطب را به خواندن مطلب تشویق کنند. اما راه هایی را میروند که حداقل در علم روزنامه نگاری جزو اولویت های توجه نیست. همه این ها هم از ندانستن مفهوم لید و نقش آن ناشی میشود.